Co to jest laktoza? Jest to jeden z węglowodanów znajdujących się w mleku. Pomimo, iż jest węglowodanem to nie jest tak słodki jak sacharoza czy glukoza. Krowie mleko zawiera aż do 8% laktozy. Laktoza znajduje się także w innych produktach mlecznych, między innymi w lodach, kefirach i maślankach, twarogach i białych serach, żółtych serach, śmietanach i serkach wiejskich. Często laktoza jest także dodatkiem suplementów diety – odżywek białkowych, czy jest też w niektórych lekach.
Co to jest nietoletancja laktozy?
Nietolerancja laktozy występuje, gdy nas organizm nie posiada enzymu – laktazy. Laktaza rozkłada cukier mleczny, czyli laktozę. Skąd zatem bierze się nietolerancja laktozy? Nasz organizm może mieć wrodzony niedobór enzymu i już od najmłodszych lat będziemy mieli problem z trawieniem laktozy. Czasem enzymy zostają uszkodzone poprzez choroby jelit – zakażenia żołądkowo-jelitowe, celiakię, niektóre alergie a także nadmierne spożycie alkoholu i leków. Czy tolerancja na laktozę znika z wiekiem? Tak, wraz z wiekiem następuje zmniejszenie produkcji laktazy, przez co mamy utrudnioną tolerancję laktozy.
Jakie sa objawy nietolerancji laktozy?
Proces trawienia laktozy zachodzi w jelitach, stąd też większość problemów i objawów, będzie pochodziła stamtąd. Skutkiem nietolerancji laktozy są między innymi wzdęcia i nadmierna produkcja gazów. Mogą wystąpić także zatwardzenia, lecz w większości przypadków są to jednak biegunki. Nietolerancji laktozy towarzyszy także uczucie przelewania się w żołądku (bąbelki), a także ból brzucha. Objawy nietolerancji laktozy nie zawsze dają o sobie znać zawsze i za każdym razem. Czasami objawy są widoczne z opóźnieniem, a czasem, gdy nasz organizm produkuje mimo wszystko minimalną ilość laktazy – przy spożyciu niewielkiej laktozy nic się nie stanie.
Jeżeli objawy nietolerancji laktozy występują u nas często, powinniśmy się skonsultować z lekarzem i przebadać. Jeżeli nie będziemy tolerować laktozy, to wiele produktów mlecznych nie zostanie w pełni przyswojonych, ze względu na biegunki. Możemy się nabawić niedoboru wapnia, a w daleko idącej perspektywie nawet i osteoporozy. Dodatkowo, poprzez niewykrytą nietolerancję laktozy, częste biegunki mogą zaburzyć równowagę naszej flory bakteryjnej, przez co nie tylko wapń ale i inne mikroelementy i witaminy mogą być mniej wchłaniane.
Jak zdiagnozować nietolerancję laktozy?
Przede wszystkim diagnostyka powinna polegać na obserwacji – musimy stwierdzić sami lub zauważyć czy mamy objawy nietolerancji laktozy po spożyciu rzeczy, które ją mają. Wbrew pozorom, jeśli chcemy sprawdzić czy mamy nietolerancję, nie idziemy do alergologa.
Aby zdiagnozować czy mamy nietolerancję możemy wykonać wodorowy test oddechowy (WTO), który polega na podaniu roztworu z określoną dawką laktozy i mierzeniu wodoru w wydychanym powietrzu. Jeśli mamy nietolerancję to niestety po takim badaniu możemy odczuć jej objawy. Samo badanie trwa 2 godziny.
Osoby mające nietolerancję laktozy, będą miały kwaśny odczyn pH kału – tak więc jednym z badań diagnostycznych może być badanie kału. Przed takim badaniem warto abyśmy spożywali wcześniej posiłki z zawartością laktozy.
Kolejnym medycznym sposobem na sprawdzenie czy posiadamy tolerancję laktozy jest badanie zawartości glukozy w osoczu. Jest to metoda mniej dokładna, ale samo badanie jest krótsze.
Zdiagnozować nietolerancję pokarmową możemy spróbować sami. Próbą eliminacji, odstawmy z diety 100% produktów zawierających laktozę na dwa tygodnie. Jeśli przez ten czas ustąpią dolegliwości, które mieliśmy wcześniej spożywając regularnie laktozę – będzie to sygnał iż faktycznie możemy mieć taką nietolerancję i musimy się zgłosić do specjalisty, by potwierdzić wynik lub rezygnować całkiem z potraw z laktozą.
Alternatywy dla produktów z laktozą.
Mleko zwykłe zastąp mlekiem bez laktozy, mlekiem sojowym lub migdałowym, niektóre żółte sery – cheddar, parmezan i inne twarde, dojrzewające mają znikome ilości laktozy. Inne sery żółte możesz zastąpić tofu. Sery topione, twarożki do smarowania chleba – zastąp pastami np. Z awokado, jajek, hummusem.
